Παναγία Κρήνα, Xioς

             Ανάμεσα στις πάμπολλες εκκλησίες και τα μικρά γραφικά ξωκλήσια που στολίζουν τους οικισμούς του Δήμου Καμποχώρων, ξεχωριστή θέση έχει ο Ναός της Παναγίας της Κρήνας. Ο ναός της Παναγίας βρίσκεται στην αγροτική περιφέρεια των Βαβύλων, στην κεντρική Χίο. Στη θέση όπου ιδρύθηκε ο ναός υπάρχει πηγή με άφθονο νερό, στην οποία οφείλεται η προσωνυμία του μνημείου, "Κρήνα".
           Ανάμεσα στους οικισμούς Βαβύλων, Χαλκειούς και Ζυφιά, περιτριγυρισμένος από ένα πανέμορφο φυσικό τοπίο από ελαιώνες και πευκόδεντρα, ο ναός αντιστέκεται ακόμα σθεναρά στο πέρασμα του χρόνου και φέρνει ως το σήμερα την ιστορία του. Ένας χρυσός κρίκος στην αλυσίδα της θρησκευτικής παράδοσης του νησιού.

           Ο αρχικός ναός κτίσθηκε το 12ο αιώνα, ενώ ο εξωνάρθηκας προστέθηκε το 18ο αιώνα. Ως κτήτορες του αρχικού ναού αναφέρονται ο Ευστάθιος Κοδράτος και η σύζυγός του Ειρήνη Δούκαινα Παγωμένη, οι οποίοι ανήκαν στην αυτοκρατορική αυλή της Κωνσταντινούπολης.
          Το σχήμα του ναού είναι οκταγωνικό και μοιάζει πολύ με αυτόν της Νέας Μονής, διατηρώντας όμως τη μοναδική του αίγλη, με την ιδιόμορφη και ακανόνιστη τοιχοποιία, που επιτρέπει στο φως του ήλιου να ζωντανεύει την εκκλησία διαφορετικά ανάλογα με το φως της ημέρας και βέβαια τις θαυμάσιες αγιογραφίες του.
            Οι πρώτες αγιογραφίες έγιναν, σύμφωνα με επιγραφή, το 1197. Υπάρχουν όμως ακόμα στο ναό πέντε ακόμα τεχνοτροπίες αγιογραφιών διαφορετικών εποχών που διατηρούνται ως σήμερα και που δίνουν στο επισκέπτη μια εικόνα της εξέλιξης της ζωγραφικής στη Χίο. Η δεύτερη διακόσμηση, Βυζαντινής εποχής, έγινα κατά τα τέλη του 14ου αιώνα. Από αυτήν έχουν διασωθεί οι εικόνες των δώδεκα Προφητών που εκτίθενται αυτή την εποχή στο <Μουσείο Βυζαντινών Αρχαιοτήτων της Χίου>. Οι τοιχογραφίες της τρίτης εποχής, και αυτή Βυζαντινή, βρίσκονται στους τοίχους του βόρειου και του νότιου νάρθηκα, ενώ αυτές της Μεταβυζαντινής εποχής σώζονται στα εσωράχια του Ιερού και την πρόθεση.
             Το έτος 1734 σχεδόν όλος ο ναός καλύφθηκε από αγιογραφίες του ζωγράφου Μιχαήλ Χωματζά και μετά τον καταστροφικό σεισμό του 1881 φιλοτεχνήθηκαν αυτές του Παντοκράτορα και των Αγγέλων στον τρούλο από λαϊκούς ζωγράφους.
             Πριν από μερικά χρόνια ξεκίνησαν οι εργασίες για τη συντήρηση των τοιχογραφιών και είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι οι επιστήμονες έχουν καταφέρει να ξεχωρίσουν και να σώσουν τμήματα από όλες τις τεχνοτροπίες. Οι εργασίες συντήρησης του ναού συνεχίζονται ως σήμερα.