Η εικόνα - άγαλμα του Αγίου Γεωργίου της Καστοριάς

 



Η υπερμεγέθης ανάγλυφη εικόνα του Αγίου Γεωργίου στην Ομορφοκκλησιά Καστοριάς.

         Από την Καστοριά ακολουθώντας την κοίτη του Αλιάκμονα ΒΑ φθάνουμε στο Άργος Ορεστικό. Εκεί ανάμεσα στο Νεστόριο και το Άργος Ορεστικό βρίσκεται ο μικρός οικισμός της Ομορφοκκλησιάς.

          Στν άκρη του χωριού βρίσκεται ο βυζαντινός ναός του Αγίου Γεωργίου. Το χωριό είναι παλιό και φαίνεται πως ιδρύθηκε σταδιακά γύρω από το μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου. Στον Κώδικα της Ιεράς Μητροπόλεως Καστοριάς το χωριό γράφεται Κάλλιστα και μνημονεύεται από το 17ο αιώνα (1684).

          Η φήμη του ναού βασίζεται στη μοναδική στο είδος της ξύλινη, με βαθύ ανάγλυφο, γλυπτή εικόνα του Αγίου Γεωργίου. Το ξύλινο εικόνα - άγαλμα του Αγίου είναι τοποθετημένο στη μεσημβρινή κόγχη που σχηματίστηκε μετά το φράξιμο της μεσημβρινής θύρας επικοινωνίας άλλοτε του ναού με το ύπαιθρο.

Η υπερμεγέθης ανάγλυφη εικόνα του Αγίου Γεωργίου στην Ομορφοκκλησιά Καστοριάς.

             Η υπερμεγέθης ανάγλυφη αυτή εικόνα του Αγίου Γεωργίου συγκρατεί υπερφυσικώς νομίσματα και κάθε είδους κέρματα στην επιφάνειά της και θεωρείται θαυματουργή, αφού, σύμφωνα με τους ντόπιους, πολλοί έχουν θεραπευτεί εκεί από τον Άγιο Γεώργιο. Γι' αυτό κατά καιρούς βλέπουμε κρεμασμένα μπροστά από την ξυλόγλυπτη εικόνα σχοινάκια και αφιερώματα (τάματα αργυρά), κοσμήματα, μαντίλια και πουκάμισα, σύμφωνα με τη λαϊκή πίστη του κρεμάσματος ρακών κοντά σε αγιάσματα ή θάμνους και δέντρα, τα οποία απαντούμε σε διάφορα σημεία της υπαίθρου.

 

Ο Άγιος Γεώργιος στην Ομορφοκκλησιά Καστοριάς.

           Ο αρχικός πυρήνας του καθολικού της μονής είναι ένας τετράστηλος εγγεγραμμένος σταυροειδής ναός με νάρθηκα. Ο πυρήνας αυτός, κρίνοντας από τις τοιχογραφίες που έχουν διασωθεί, πρέπει να κατασκευάστηκε τον 11ο ή 12ο αιώνα.

Κάτοψη του βυζαντινού ναού του Αγίου Γεωργίου στην Ομορφοκκλησιά Καστοριάς.
Με το Α η θέση της γλυπτής εικόνας του Αγίου Γεωργίου.

          Κτητορική επιγραφή βρίσκεται επάνω από το υπέρθυρο της θύρας εισόδου από τον εξωνάρθηκα στο ναό:

ΑΝΗΓΕΡΘΗ ΕΚ ΒΑΘΡΩΝ Κ(ΑΙ) ΑΝΗΣΤΟΡΙΘΕΙ Ο ΘΕΙΟΣ Κ(ΑΙ) ΠΑΝΣΕΠΤΟΣ
ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ Κ(ΑΙ) ΕΝΔΟΞΟΥ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΟΣ Κ(ΑΙ) ΤΡΟΠΑΙΟΦΟΡΟΥ
ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΔΙ ΕΞΟΔΟΥ Κ(ΑΙ) ΚΟΠΟΥ ΤΩΝ ΠΑΝΕΥΓΕΝΕΣΤΑΤΩΝ ΝΕΤΖΑ-
ΛΩΝ Κ(ΑΙ) ΑΥΤΑΔΕΛΦΩΝ ΤΟΥ ΤΕ ΚΥΡ ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ Κ(ΑΙ) ΚΥΡ ΙΩ(Α)ΝΝΟΥ Κ(ΑΙ) ΚΥΡ ΑΝ-
ΔΡΟΝΙΚΟΥ ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΒΑΣΙΛΕΙ(ΑΣ) ΤΩΝ ΘΕΟΣΤΕΠΤΩΝ ΜΕΓΑΛΩΝ ΒΑΣΙ-
ΛΕΩΝ ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΥ Κ(ΑΙ) ΕΙΡΗΝΗΣ Κ(ΑΙ) ΤΟΥ ΥΙΟΥ ΑΥΤΟΥ ΜΙΧΑΗΛ Κ(ΑΙ) ΜΑΡΙ(ΑΣ) ΤΩΝ ΠΑ-
ΛΑΙΩΛΟΓΩΝ ΕΠΙ ΕΤΟΥΣ ΑΨϞΕ (=1287).

 



Η κτητορική επιγραφή του βυζαντινού ναού του Αγίου Γεωργίου στην Ομορφοκκλησιά Καστοριάς
(σκαρίφημα).

Η κτητορική επιγραφή του βυζαντινού ναού του Αγίου Γεωργίου στην Ομορφοκκλησιά Καστοριάς.

          Ο Άγιος Γεώργιος απεικονίζεται όρθιος κατενώπιον με φωτοστέφανο, το οποίο πλαισιώνει ένα κανονικό πρόσωπο με σγουρά μαλλιά, φοράει στρατιωτική στολή, κοντό χιτώνα με μανίκια που φθάνουν μέχρι τους αγκώνες και επάνω στο χιτώνα θώρακα δερμάτινο με υφασμάτινη ζώνη δεμένη με κόμπο. Τη στολή συμπληρώνει χλαμύδα που είναι ριγμένη πίσω και συγκρατείται με πόρπη στο δεξιό μέρος του λαιμού. Κρατάει λόγχη με το δεξί χέρι και με το αριστερό ακουμπάει στην ασπίδα του που έχει το γνωστό αμυγδαλόμορφο σχήμα. Συμμετρικά στο φωτοστέφανο του Αγίου υπάρχει η επιγραφή: "Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ο τροπεοφόρος". Τα χαρακτηριστικά του προσώπου είναι αυστηρά. σε διάφορα σημεία του ξυλόγλυπτου διατηρούνται ίχνη χρωμάτων, όπως ένα ανοιχτό κιννάβαρι στο χιτώνα, κυανού, στα μανίκια και τις κάλτσες. Ο θώρακας έχει καφέ χρώμα και διακρίνονται ίχνη επιχρυσώσεως.

Η υπερμεγέθης ανάγλυφη εικόνα του Αγίου Γεωργίου στην Ομορφοκκλησιά Καστοριάς.

           Οι διαστάσεις του αγάλματος έχουν προσδιοριστεί σε 2,86μ ύψος, 0,68μ πλάτος και 0,22 βάθος και η κατασκευή του αποδίδεται στον 13ο αιώνα.

            Σήμερα πιστεύεται ότι η γλυπτή εικόνα του Αγίου Γεωργίου είναι βυζαντινή κσι ότι κατασκευάστκε τον 13ο αιώνα στην Κωνσταντινούπολη.

Το πρόσωπο της γλυπτής εικόνας του Αγίου Δημητρίου,
κάποτε στον βυζαντινό ναό του Αγίου Γεωργίου στην Ομορφοκκλησιά Καστοριάς.

         Στο ναό του Αγίου Γεωργίου της Ομορφοκκλησιάς υπήρχε ακόμα μία υπερμεγέθης ξυλόγλυπτη εικόνα του Αγίου Δημητρίου (με διαστάσεις 1,87μ Χ 0,76μ), αλλά η λειψανοθήκη δεν κατάφερε να βρει περισσότερες λεπτομέρειες για αυτήν (πχ αν υπάρχει ακόμα, πού φυλάσσεται κτλ), εκτός μίας ασπρόμαυρης φωτογραφίας του προσώπου του Αγίου Δημητρίου και ένα σχέδιο αυτής της εικόνας.

Το σκαρίφημα της γλυπτής εικόνας του Αγίου Δημητρίου.

         Οι μελετητές της εικόνας - αγάλματος του Αγίου Γεωργίου της Ομορφοκκλησιάς την συγκρίνουν με μία άλλη ξυλόγλυπτη, επιπεδόγλυφη, με χαμηλό ανάγλυφο, εικόνα του Αγίου Γεωργίου, που φυλάσσεται στο Βυζαντινό Μουσείο Αθηνών και προέρχεται από το ναό της Αγίας Παρασκευής της Καστοριάς της συνοικίας του Οικονόμου.

Σημείωση: αναδημοσίευση από τη σελίδα <<Λειψανοθήκη>>

Ξυλόγλυπτη εικόνα του Αγίου Γεωργίου.
Βυζαντινό Μουσείο Αθηνών.



Η υπερμεγέθης ανάγλυφη εικόνα του Αγίου Γεωργίου στην Ομορφοκκλησιά Καστοριά