Η Μεγάλη του Γένους Σχολή

 

 

 

 

 

 

              Η Μεγάλη του Γένους Σχολή  είναι το αρχαιότερο σε λειτουργία εκπαιδευτικό ίδρυμα του Ελληνισμού. Μεγάλη του Γένους Σχολή ή Κόκκινο Κάστρο ή Κόκκινο Σχολείο όπως αποκαλείται λόγω του χρώματός του.

             Είναι η συνέχεια της "Οικουμενικής Πατριαρχικής Σχολής" που ίδρυσε ο Μέγας Κωνσταντίνος ….
…βελτίωσε τις συνθήκες διδαχής της ο Αυτοκράτορας Ηράκλειος….
… επί Αυτοκράτορος Σεργίου έτυχε Νέου εκπαιδευτικού προγράμματος…
… επί Αυτοκράτορος Λέοντος Του Ισαύρου ανεστάλη η δράση της…
… επαναλειτούργησε με την φροντίδα του Λέοντος Αρμενίου….
… εμεγαλούργησε επί Αυτοκρατορίας της Δυναστείας Κομνηνών..
… προήγαγε τα γράμματα επαξίως επί Αυτοκρατορίας των Παλαιολόγων…

              Η Σχολή λειτούργησε τη χρονιά μετά την Άλωση, το 1454 αλλά άλλαξε αρκετές φορές έδρα, χωρίς όμως ποτέ να σταματήσει να παρέχει υψηλού επιπέδου εκπαίδευση όχι μόνο στους Έλληνες μαθητές αλλά και σε Τούρκους.

            Από το 1454 λειτουργεί συνεχώς  παρέχοντας υψηλού  επιπέδου μόρφωση στους Έλληνες και όχι μόνο μαθητές της. Μεταξύ των αποφοίτων της περιλαμβάνονται οι γόνοι των διαπρεπών Φαναριώτικων οικογενειών, πλήθος πατριαρχών και Ορθοδόξων Ιεραρχών, υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της Υψηλής Πύλης (ακόμη και Τούρκοι) μέχρι και πολιτικοί του Νέου Ελληνικού κράτους. Σήμερα λειτουργεί ως  σχολείο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

            Βρίσκεται στην περιοχή του Φαναρίου, κοντά στο Πατριαρχείο και πολύ συχνά οι επισκέπτες της περιοχής νομίζουν πως πρόκειται για το κτίριο του Οικουμενικού Πατριαρχείου.Αν δει κάποιος τη σχολή από αέρα νομίζει πως μοιάζει με έναν αετό με ανοιγμένα τα φτερά πάνω σε έναν λόφο.

          Το κτίριο είναι τριώροφο με δυο πύργους,για αυτό θυμίζει μεσαιωνικό κάστρο  Λόγω της κατασκευής του έχουν άπλετο φωτισμό όλες οι αίθουσες του, .Ένα τεράστιο ρολόι στην κορυφή του κτιρίου βλέπει προς τον Κεράτιο Κόλπο.Τα κόκκινα τούβλα που διακοσμούν την εξωτερική του όψη έχουν έρθει από τη Μασσαλία.

 

 

 

 

 

            Ο πρώτος μετά την άλωση  Πατριάρχης Γεννάδιος, επωφελούμενος των προνομίων  που έδωσε ο πορθητής σουλτάνος Μωάμεθ Β' επανίδρυσε το 1454 την “Πατριαρχικήν  Ακαδημίαν” η οποία λειτουργούσε και πριν την Άλωση. Πρώτος διδάσκαλος και Σχολάρχης της  Πατριαρχικής Σχολής υπήρξε ο Ματθαίος Καμαριώτης από την Θεσσαλονίκη, μαθητής του Γενναδίου αλλά και πνευματική προσωπικότητα η οποία καλύπτει σχεδόν όλο τον 15ο αιώνα.
               Μετά τον θρυλικό γέροντα Ματθαίο Καμαριώτη, διευθύνουν και διδάσκουν στη Σχολή επιφανείς λόγιοι όπως οι Ζυγομαλάδες, ο Θεόφιλος Κρυδαλλεύς, ο Αλέξανδρος Δ' Μαυροκορδάτος, ο Ευγένιος Βούλγαρης, ο Δωρόθεος Πρώιος, ο Κωνσταντίνος Κούμας, ο Φιλόθεος Βρυένιος, ο  Γρηγόριος Παλαμάς και άλλοι.
            Η Σχολή κατά καιρούς είχε διάφορες ονομασίες όπως, “Πάγκοινος Ακαδημία”, “Του Πανελληνίου Σχολή”, “Διδασκαλείον”, “Κοινόν του Γένους Μουσείον”, “Ελληνομουσείον”,  “Ελληνομουσείον της Βασιλίδος των πόλεων”, “Παγγενής Σχολή”, “Το εν Κουρούτσεσμε του Γένους Μουσείον”, “Τέμενος των Μουσών”, “Ελληνικόν Σχολείον”, “Πατριαρχικόν Σχολείον”,
έως την οριστικοποίηση το 1805 της ονομασίας “ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΜΕΓΑΛΗ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ ΣΧΟΛΗ”.
            Από τη σύσταση της μέχρι το 1803 η Πατριαρχική Ακαδημία στεγάζεται σε διάφορα οικήματα του Φαναρίου. Το 1804 η Σχολή μεταφέρεται στο μέγαρο του Αλεξάνδρου Μαυροκορδάτου στην Ξηροκρήνη (Κουρούτσεσμε). Εδώ η Σχολή λειτουργεί μέχρι το 1825 οπότε και επανέρχεται στην αρχική της έδρα στο Φανάρι για να μεταφερθεί και πάλι το έτος 1837 στην Ξηροκρήνη έως το 1849, οπότε και εγκαθίσταται οριστικώς πλέον στο Φανάρι.
           Χάρη στις δωρεές του Γεωργίου Ζαρίφη, των πατέρων της Ιεράς Μονής Βατοπεδίου καθώς κι άλλων δωρητών, στις 30 Ιανουαρίου 1880,  των Τριών Ιεραρχών, εγκαθίσταται ο θεμέλιος λίθος ενός επιβλητικού  κτιρίου, που δεσπόζει στον Κερατίο Κόλπο στη συνοικία του Μουχλίου και κοντά στον ομωνύμο ναό της Παναγίας. Αρχιτέκτονας ήταν ο Κωνσταντίνος Δημάδης.
          Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν από τον Πατριάρχη Ιωακείμ Γ' στις 12 Σεπτεμβρίου 1882. Η όλη δαπάνη του νέου κτιρίου ανήλθε στις 27.000 χρυσές λίρες. Η επιγραφή «Πατριαρχική Μεγάλη του Γένους Σχολή επί Ιωακείμ του Γ' 1880» που τέθηκε τότε επί της προσόψεως αφαιρέθηκε δυστυχώς κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1970 με επέμβαση των Τουρκικών αρχών. Η σχολή που καταλαμβάνει έναν χώρο πάνω από 300 τετρ. μέτρα σήμερα λειτουργεί ως σχολείο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
           Ο σχεδιασμός, το μέγεθος και το χρώμα του κάνουν την Μεγάλη του Γένους Σχολή σημείο αναφοράς σε όλη την Πόλη.  Την εποχή της ακμής του το σχολείο θεωρούνταν ένα από τα κορυφαία εκπαιδευτήρια στον κόσμο.Σήμερα το μεγαλύτερο πρόβλημα της Σχολής  είναι η έλλειψη μαθητών.Περίπου 55 μαθητές έχουν το προνόμιο να διδάσκονται στο σχολείο στις μέρες μας, μέσα σε αυτόν τον τεράστιο χώρο σε περισσότερο απο 3000 τετραγωνικά μέτρα.Επίσης ακόμα ένα πρόβλημα είναι η χρηματοδότηση του, η οποία είναι αφημένη και εδώ στην ιδιωτική πρωτοβουλία και τις ευεργεσίες.