Τετάρτη 12 Φεβρουαρίου 2014

Η στρατιωτική εκπαίδευση του Βελισάριου

            
 
 
              Ο Βελισάριος όπλισε τους άντρες του με λόγχη και σκληρό τόξο, που τόξευε μεν αργά αλλά, αλλά είχε μεγάλη δύναμη και τα βέλη του μπορούσαν εύκολα να τρυπήσουν οποιονδήποτε θώρακα. Τους όπλισε και με μια μικρή βολική ασπίδα που έδενε στο βραχίονα και λειτουργούσε ταυτόχρονα ως θήκη έξι κοντών μυτερών δοράτων. Τα δόρατα αυτά θα χρησίμευαν για τις συγκρούσεις σώμα με σωμα. Τα έπιανες από τη φτερωτή τους άκρη, τα σήκωνες σαν πυρσό και τα έριχνες με μια κίνηση προς τα κάτω. Οι αιχμές τους ήταν βαρύτερες και τα φτερά κρατούσαν την πορεία τους σταθερή. Τέλος για την περίπτωση που η λόγχη θα αποδεικνυόταν ανεπιτυχής, είχαν κρεμασμένη σε θήκη στον αριστερό μηρό μια βαριά φαρδιά σπάθα.
             Για να μπορεί κανείς να χειρίζεται με ευχέρεια όλα αυτά τα όπλα ιππεύοντας, απαιτούνταν πολύμηνη εκπαίδευση. Το τόξο, για παράδειγμα, θέλει να δουλεύουν και τα δυο χέρια. Ο Βελισάριος λοιπόν γύμνασε τους άνδρες του, καθιστώντας τους ικανούς να οδηγούν το άλογό τους χωρίς να πιάνουν τα χαλινάρια, παρά μονάχα πιέζοντας τα γόνατα και τις φτέρνες. Εισήγαγε επίσης το νεωτερισμό των ατσάλινων αναβολέων που αιωρούνταν από τη σέλα με αρτάνες και βοηθούσαν πολύ στην ανάβαση και στο κουμαντάρισμα των μεγαλόσωμων αλόγων που είχε προκρίνει. Μολονότι αρχικά οι αναβολείς περιφρονήθηκαν επειδή θεωρήθηκαν κατάλληλοι μόνο για τις γυναίκες, κατόπιν άρχισαν να χρησιμοποιούνται από όλο το στρατό ανεξαιρέτως. Επιπλέον φρόντισε να προμηθεύσει στους άντρες του μεγάλες καλογεμισμένες  σέλες με ιμάντες στο μπροστινό τους μέρος, για να μπορούν να δένουν σε αυτούς τα μάλλινα πανοφώρια που είχαν για το κρύο και το βροχερό καιρό, όταν δεν τα φορούσαν. Είχαν μεταλλικούς θώρακες χωρίς μανίκια που έφθαναν ως τους μηρούς τους και στιβάλια από ακατέργαστο δέρμα. Όταν δε χρησιμοποιούσαν τα τόξα τους, τα είχαν κρεμασμένα από την πλάτη και φύλαγαν τα βέλη τους σε μια φαρέτρα που βρισκόταν στο πλάι του πλατύστομου σπαθιού τους. Η λόγχη τους ήταν περασμένη από μια υποδοχή δερμάτινη στο δεξιό μέρος.
              Με την εκπαίδευση ο νεοσύλλεκτος μάθαινε να ενεργεί μεθοδικά και στο τέλος οι κινήσεις τους γίνονταν αυτόματα. Για παράδειγμα η έφιππη τοξοβολία διδάσκονταν στην αρχή με το άλογο σε διασκελισμό, στη συνέχεια σε τριποδισμό και στο τέλος σε καλπασμό. Το δεξί χέρι ελευθέρωνε το τόξο από τη πλάτη και το έφερνε εμπρός ακουμπώντας την άκρη με τη δεμένη νευρά πάνω στο δεξί πόδι, όπου το λύγιζε πιέζοντας το με δύναμη. Το αριστερό χέρι που είχε βγάλει ήδη το βέλος από τη φαρέτρα, έλυνε τη θηλιά της νευράς και τη περνούσε στο άγκιστρο. Ύστερα έπιανε το δοξάρι από τη μέση, μεταφέροντας το βέλος στο δεξί χέρι και το  τόξο ήταν έτοιμο για δράση. Την μέθοδο αυτή ο Βελισάριος την είχε μάθει από τους Ούνους. Από τους Γότθους είχε μάθει τον αποτελεσματικό χειρισμό της λόγχης και της ασπίδας και τον δίδαξε στους άντρες τους βάζοντάς τους να χτυπιούνται μεταξύ τους με ελαφρά δόρατα χωρίς αιχμές.
             Η άσκηση που ολοκλήρωνε τον κύκλο της εκπαίδευσης απαιτούσε από τον έφιππο καταδρομέα να διασχίζει καλπάζοντας μια επικλινή πλαγιά, από την άλλη άκρη της οποίας προχωρούσε εναντίον τους ο <<κρεμασμένος>>. Αυτός ήταν ένα παραγεμισμένο ανδρείκελο που κρεμόταν από ένα ικρίωμα που στηριζόταν σε ένα χαμηλό βαγονέτο. Το βαγονέτο κυλούσε στην κατηφόρα και ο ιππέας, καλπάζοντας, έπρεπε να προλάβει να τεντώσει το τόξο του, να ρίξει τρία βέλη που θα πετύχαιναν τον κινούμενο στόχο και κατόπιν να βγάλει τη λόγχη ή τα κοντά δόρατα για τη συνέχεια. Ανάλογα με τις επιδόσεις σ΄ αυτή  και στις άλλες ασκήσεις ήταν και τα σιτηρέσια, οι μισθοί και οι βαθμοί που θα απονέμονταν.
           Ο Βελισάριος απαιτούσε από τους επιτελείς του ξεχωριστές ικανότητες: αξιοποίηση της δυνατότητας ελιγμών στο πεδίο, ταχύτητα και ακρίβεια στις κινήσεις και στις πληροφορίες και αναφορές στους ανωτέρους, αστραπιαία εκτίμηση των δυσκολιών ή των πλεονεκτημάτων μιας συγκεκριμένης τακτικής,αλλά, πάνω από όλα, την ικανότητα να επιβάλλονται στους άντρες τους, παρατεταγμένους ή όχι. Αυτή είναι μια ικανότητα που ορισμένοι την έχουν από φυσικού τους περισσότερο από άλλους και κανείς από όσους δεν έχουν κερδίσει το σεβασμό των στρατιωτών τους με ανδραγαθήματα δεν μπορεί να την αποκτήσει. Γι αυτό και ο Βελισάριος θεωρούσε προϋπόθεση για τον αξιωματικό να κατέχει το τόξο, τη λόγχη, τα κοντά δόρατα, τη σπάθα, και την ιππασία τουλάχιστον στο βαθμό που τα κατέχουν οι αξιότεροι άνδρες του.
 
 
 
              από το βιβλίο του Ρόμπερτ Γκρέις << Βελισάριος, ο θρυλικός στρατηγός του Ιουστινιανού, 500-565>>

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου