Τίμιο Ξύλο από την Ιερά Μονή Ξηροποτάμου Αγίου Όρους

 

Τίμιο Ξύλο από την Ιερά Μονή Ξηροποτάμου Αγίου Όρους.

Το Τίμιο Ξύλο, Iερά Μονή Ξηροποτάμου, Άγιον Όρος

Ἀπολυτίκιον, ἦχος ἅ΄

 

Σῶσον, Κύριε, τόν λαόν σου, καί εὐλόγησον τήν κληρονομίαν σου, νίκας τοῖς βασιλεῦσι κατά βαρβάρων δωρούμενος, καί τό σόν φυλάττων, διά τοῦ Σταυροῦ σου πολίτευμα. 

 

 

                Στο Καθολικό της Ιεράς Μονής Ξηροποτάμου φυλάσσονται σήμερα 13 τεμάχια Τιμίου Ξύλου, 4 μεγάλα σε ειδικές σταυροθήκες και 9 μικρά μαζί με άγια Λείψανα σε λειψανοθήκες. Όλα έχουν σχήμα σταυρού ή βρίσκονται μέσα σε χρυσούς ή αργυρούς σταυρούς.

              Είναι πιθανόν, όλα αυτά τα τεμάχια του Τιμίου Ξύλου να συγκροτούσαν αρχικά ένα μεγάλο και μοναδικό τεμάχιο, αυτό δηλαδή το οποίο δώρισε στην Ιερά Μονή ο Αυτοκράτωρ Ρωμανός Α΄ ο Λεκαπηνός.

              Το πρώτο και το μεγαλύτερο από αυτά τα τεμάχια του Τιμίου Ξύλου θεωρείται και σήμερα ένα από τα μεγαλύτερα στον κόσμο και φέρει στο κάτω άκρο του την περίφημη οπή του ήλου, μία δηλαδή από τις τρύπες που άνοιξαν τα καρφιά της Σταυρώσεως. Έχει σχήμα βυζαντινού σταυρού με δύο οριζόντιες κεραίες (η δεύτερη και μικρότερη στη θέση της «επιγραφής»). Συγκρατείται μέσα σε λεπτή «χρυσοδεσιά», δηλαδή ένα λεπτό σκελετό από καθαρό χρυσάφι και πολύτιμα πετράδια, ο οποίος αφήνει ορατή όλη σχεδόν την επιφάνεια του Τιμίου Ξύλου. Το μήκος του κατακόρυφου ιστού είναι 31 εκ., ενώ των δύο οριζοντίων κεραιών είναι 16 εκ. και 12εκ. αντιστοίχως. Το πλάτος ιστού και κεραιών είναι 2,5 εκ. και το πάχος του 1,5 εκ. Ολόκληρος ο Σταυρός ζυγίζει περίπου 320 γραμμάρια. Σήμερα ο Σταυρός αυτός δεν εξέρχεται ποτέ από την Ιερά Μονή Ξηροποτάμου, φυλάσσεται μόνιμα μέσα στο Καθολικό της και εκτίθεται προς προσκύνηση στις πανηγύρεις και τις εορτές του Τίμιου Σταυρού. Είναι αυτός που συνήθως απεικονίζεται στις φωτογραφίες.

           Το δεύτερο σε μέγεθος τεμάχιο Τίμιου Ξύλου της Ιεράς Μονής Ξηροποτάμου έχει και αυτό σχήμα βυζαντινού σταυρού και περικλείεται μέσα σε «χρυσοδεσιά» που αφήνει ακάλυπτο μόνο ένα μέρος της συνολικής επιφανείας του Τιμίου Ξύλου, στο σημείο ακριβώς που προσκυνούν οι πιστοί. Το τεμάχιο αυτό είναι εκείνο που συνήθως βγαίνει από το Άγιο Όρος, όταν ο Τίμιος Σταυρός προσκαλείται σε κάποια Ενορία, Ιερά Μονή ή Μητρόπολη προς αγιασμό του ποιμνίου της.

            Πέρα από τα πολλά και μεγάλα θαύματα τα οποία κατά καιρούς έχουν γίνει με τη δύναμη του Χριστού που σταυρώθηκε επάνω του και την πίστη των ευλαβών προσκυνητών του, ο Σταυρός αυτός έχει και την εξής θαυμαστή ιδιότητα: Παρά το γεγονός ότι το Τίμιο Ξύλο είναι σχεδόν ολόκληρο σκεπασμένο και προσκυνείται συνεχώς από χιλιάδες στόματα κατά τις διάφορες περιοδείες, ο ευλαβής και προσεκτικός προσκυνητής μπορεί να διακρίνει κατά την προσκύνηση μια λεπτή και άρρητη ευωδία, η οποία δε μοιάζει με κανένα φυσικό ή τεχνητό άρωμα και η οποία δεν μπορεί να αποδοθεί αλλού παρά μόνο σε αυτόν τον ίδιον τον πανσέβαστο και πολυτίμητο Σταυρό του Κυρίου μας. Είναι πολύ χαρακτηριστικό το γεγονός ότι αυτή η θεία ευωδία εκπέμπεται συνεχώς από αυτό το δεύτερο και μικρότερο Τεμάχιο, που προσκυνείται από περισσότερους Χριστιανούς, ενώ το πρώτο και μεγαλύτερο Τεμάχιο, που προσκυνείται σπανιότερα, σε μερικούς μόνο ανθρώπους ευωδιάζει. Η αργυρεπίχρυση σταυροθήκη που περιέχει αυτό το δεύτερο τεμάχιο του Τιμίου Ξύλου περιέχει επίσης και μικρά τεμάχια Λειψάνων των αγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων και του Αγίου Ιερομάρτυρος Μοδέστου Αρχιεπισκόπου Ιεροσολύμων (18 Δεκεμβρίου), του θαυματουργού προστάτη των κτηνοτρόφων.

 

Αικατερίνη Διαμαντοπούλου, Υπεύθυνη υλικού των Ιστοχώρων του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων

Δείτε περισσότερες φωτογραφίες (σελίδα της ''Λειψανοθήκης'') παρακάτω: