Η Κασσιανή,ο Θεόφιλος και η Αγία Θεοδώρα η Αυγούστα

 

 

 

            Για τον τρόπο εκλογής Αύγούστας από τον αυτοκράτορα Θεόφιλο, καί την μη επιλογή της Κασσιανής, ό λογοτέχνης καί συγγραφέας κ. Κ. Σαρδελής αναφέρει μεταξύ άλλων:
 

            «Πήρε το χρυσό μήλο ό Θεόφιλος και μαζί με την μητρυιά του μπήκε στη μεγάλη αίθουσα υποδοχής, οπού ήταν συγκεντρωμένες οι υποψήφιες και όλοι οι παλατιανοί αξιωματούχοι. Όλοι υποκλίθηκαν μπροστά στο βασιλιά καί την βασιλομήτορα. Ό Θεόφιλος προχώρησε μόνος στο μέρος πού ήταν οι αρχοντοπούλες καί στάθηκε για λίγο σαν να ήταν έτοιμος να δώσει το χρυσό μήλο σε μια από τίς νέες. "Εμεινε εκεί καί όλοι τότε είπαν, ότι, να, ό Θεόφιλος θα δώσει το χρυσό μήλο στην νέα Αύγούστα την Εικασία, " την ωραιοτάτη κόρη"... Και κείνη πίστεψε, για μια στιγμή, ότι σε λίγο θα ήταν ή Αυγούστα.
 

               »...Όλοι δε πίστεψαν ότι ή εκλογή του Θεόφιλου ήταν οριστική. Τα δευτερόλεπτα πού περνούν είναι κρίσιμα... Γιατί άραγε ό Θεόφιλος δεν δίνει, επιτέλους το χρυσό μήλο στην Εικασία; Άλλαξε γνώμη; "Οχι. Ακόμη είναι εκεί. Μπροστά της. Καί την κοιτάζει μ' ένα τρόπο παράξενο, αλλόκοτο σα να βλέπει κάποιο όραμα. Σάν κάποιο φως από πάνω, από τον ουρανό, να του πήρε τη μιλιά, να τον κρατάει εκεί καί να μη μπορεί να προχωρήσει σε άλλη αρχοντοπούλα καί σε κείνη να δώσει το χρυσό μήλο. Άλλα δεν ήταν αυτό. Γιατί το μήλο ήταν σίγουρα δικό της. Της άνηκε. Γιατί οποιοσδήποτε μπορούσε να αδικήσει την Εικασία, ή Ιστορία όμως ποτέ. Ή Ιστορία, ωστόσο, εκείνη τη στιγμή ήταν ό Θεόφιλος. Αυτός κρίνει. Αυτός ανοίγει την χρυσή θύρα της σε κεϊνον ή σε κείνη πού θέλει. Ή Ιστορία πάει συχνά μαζί με την εξουσία. Πλάϊ-πλάϊ. Καί ή εξουσία είναι ό Θεόφιλος. Να τώρα θ' ανοίξει τη θύρα της Ιστορίας να μπει ή Εικασία, μία από τίς ωραίες τούτες κόρες, τίς αρχοντοπούλες, πού πίσω τους ένας ολόκληρος κόσμος, μεγάλες καί ένδοξες οικογένειες... περιμένουν την παράδοση του χρυσού μήλου στην ωραιότερη αρχοντοπούλα.
             »...Άλλά το υφός του Θεοφίλου γίνεται ξαφνικά υπεροπτικό, προκλητικό... Της Εικασίας το πρόσωπο γαλήνιο, ήρεμο, πράο. Σά να προσεύχεται.. Ό,τι αποφασίσει ό Θεός... Οι άλλοι πιστεύουν, ότι αυτό οφείλεται στη σιγουριά, ότι αύτη θα κάνει γυναίκα του ό Θεόφιλος. "Η σίγουρη για την εκλογή της είναι ή τίποτε άλλο συμβαίνει. Ποιος μπορεί να το γνωρίζει. Αυτή είναι μια άλλη στιγμή. Έξω από τη ζωή. Της αίωνιότητος...
           -Από τη γυναίκα πηγάζουν τα κακά,της λέει ξαφνικά ό Θεόφιλος, εννοώντας την Εύα.
            -Ναι, αλλά καί από την γυναίκα πηγάζουν τα καλά, αποκρίνεται ή Εικασία με την ηρεμία της εκούσιας Μάρτυρος στο βασανιστή της. Και εννοούσε την Τπεραγία Θεοτόκο.
            Σά να έπεσε αστροπελέκι μέσα στην αίθουσα. Όλοι πάγωσαν.

            »...Δέν πέρασε όμως ούτε στιγμή. Ό Θεόφιλος,κοιτάζοντας πάντοτε την Εικασία, δίνει το χρυσό μήλο στη Θεοδώρα(Η μετέπειτα Αγ.Θεοδώρα η Αυγούστα) Όλοι ξέσπασαν σε ζητωκραυγές. Στίς ίδιες πού ήταν έτοιμες να ξεσπάσουν και για την Εικασία. Μόνο το όνομα άλλαξαν. Και η ζωή ξαναπήρε, μέσα στο παλάτι,το δρόμο της. "Ετσι θέλησε ο Θεός, έτσι έγινε.
 

           »Ή Θεοδώρα άνηκε στίς πρώτες τίς αρχοντοπούλες. Καί το θρόνο τον χρωστάει στην εξυπνάδα μιας άλλης γυναίκας, της Εικασίας (Κασσιανής). Χωρίς αυτό, φυσικά, να σημαίνει, ότι ή ίδια είναι κουτή.
             »...Κι όλα πήραν το δρόμο του Θεοϋ. Όπως τα οικονομεί πάντοτε ή Χάρη Του. Ή Εικασία, ή ωραιότατη αρχοντοπούλα, αφιέρωσε την υπόλοιπη ζωή της στο Θεό. Εκείνη τη στιγμή, πού άλλη δεν έρχεται στη ζωή του ανθρώπου, άκουσε την κλήση Του. "Εικασία, ακολουθεί μοι. Τί ζητάς εσύ εδώ μέσα; Δεν είναι για σένα το παλάτι, τα πλούτη, τα αξιώματα, οί θρόνοι, ή πορφύρα. Ακολουθεί μοι". Καί χωρίς να σκεφθεί τίποτε, τίποτε απολύτως, σα να το είχε κάμει χίλιες φορές, Τον ακολούθησε. "Εγινε μοναχή. Έκτισε μάλιστα δικό της μοναστήρι και κει έζησε, μακριά άπ' τον κόσμο, πολλά χρόνια γράφοντας ποιήματα. Ή ποίηση είναι μια σίγουρη πορεία προς το Θεό, προς τη θέωση, εύαγγελίζει τον άνθρωπο, τον ξαναγεννά, χωρίς το ρύπο της αμαρτίας. Ή ποίηση είναι άσκηση. Είναι ακραία άσκηση. Καί με την άσκηση το άπ' έξω κάλλος, ή ωραιότητα, ή έμορφιά, περνάει από μέσα από το πετσί... καί σιγά-σιγά λα γίνονται ποίηση καί πνεύμα Θεοΰ. "Κύριε ή εν πολλαϊς άμαρτίαις περιπεσουσα γυνή"»

(Κ. Σαρδελή «Καί έγένετο φως Κύριλλος καί Μεθόδιος» Εκδόσεις «Αστέρας» 1991 σ. 99-103).